Terpeny i flawonoidy w konopiach – czym są?

Konopie składają się z różnych substancji i związków chemicznych. Nie wszystkie z nich to popularne kannabinoidy ale także terpeny i flawonoidy. Czy są owe substancje? Na działanie konopi wpływ ma wiele innych substancji, które wspólnie dają synergiczny efekt. Około 140 z tych substancji należy do dużej grupy węglowodorów aromatycznych i organicznych zwanych terpenami (nazywanych także terpenoidami). Słowa terpeny i terpenoidy są coraz częściej używane zamiennie, choć terminy te mają zupełnie inne znaczenia. Główną różnicą pomiędzy nimi jest to, że terpeny są węglowodorami (tylko pierwiastki węgla i wodoru), natomiast terpenoidy powstają wskutek poddania denaturacji poprzez utlenianie (suszenie i utwardzanie) lub są modyfikowane chemicznie.

Czym są terpeny?

To organiczne, lotne związki chemiczne o wzorze ogólnym (C₅H₈)_n, których główny szkielet powstał w wyniku połączenia pięciowęglowych jednostek izoprenowych.

Nazwa terpeny wywodzi się od terpentyny. Terpentyna, będąca składnikiem żywic drzew iglastych, jest lepkim, przyjemnie pachnącym balsamem, wypływającym w miejscu rozcięcia lub zarysowania kory lub drewna. Terpentyna zawiera kwasy żywiczne i węglowodory, które są określane mianem terpenów. Jest przyjęte, że wszystkie związki organiczne zbudowane z podjednostek izoprenowych oraz pochodzące z roślin nazywane są terpenami. Naukowcy zidentyfikowali do tej pory ponad 20 tys. terpenów występujących w różnych roślinach.

Terpeny są syntetyzowane w tkance wydzielniczej konopi, w środku gruczołowych trichomów, a światło ma duży wpływ na ich produkcję. Głównie można je znaleźć w niezapłodnionych, żeńskich kwiatach konopi przed okresem dojrzewania rośliny. Olejki eteryczne ekstrahuje się z materiału roślinnego poprzez destylację z parą wodną lub odparowanie. Większość z nich waporyzuje się w tej samej temperaturze co THC (157°C). Odgrywają one niezwykle ważną rolę, ponieważ dostarczają roślinom naturalną ochronę przed bakteriami, grzybami i owadami, a także łagodzą stres wywołany przez środowisko.

Powszechnie uznaje się, że konopie są w stanie wpłynąć na umysł, emocje i zachowanie człowieka. Intensywnie badany jest głównie psychoaktywny kannabinoid, delta-9-tetrahydrokannabinol (THC). Jednakże istnieje wiele innych kannabinoidów i oraz inne substancje takie jak terpeny i flawonoidy występujących w marihuanie, które odgrywają ważną rolę w zwiększeniu efektu terapeutycznego konopi, choć jak dotąd pozostają słabo zbadane.

Terpeny są powszechnymi składnikami aromatów i zapachów. W odróżnieniu od kannabinoidów są odpowiedzialne za zapach konopi. Agencja żywności i leków (Food and Drug Administration – FDA), a także inne agencje uznały terpeny jako “bezpieczne”.

Właściwości terpenów

Terpeny działają na receptory i neuroprzekaźniki, a także są podatne na łączenie się oraz rozpuszczają się w lipidach i tłuszczach. Działają jak inhibitory, które podnoszą serotoninę (podobnie do leków antydepresyjnych takich jak prozac), a także zwiększają aktywność noradrenaliny (podobnie do trójpierścieniowych leków antydepresyjnych takich jak Elavil) i dopaminy. Jednak potrzebne są bardziej szczegółowe badania, aby ustalić jak terpeny występujące w konopiach indyjskich mogą być efektywnie stosowane w medycynie. 

Kompozycja terpenów jest poza zawartością THC, CBD i CBN najważniejszym czynnikiem decydującym o sile i rodzaju ,,upalenia”.

Efekty synergiczne

Badania opublikowane w “British Journal of Pharmacology” wykazały, że inne substancje zawarte w konopi (takie jak terpeny) mogą nasilać działanie THC. Konopie z jednakową lub wyższą zawartością CBD i CBN  w stosunku do THC wywołały efekty dwa do czterech razy mocniejsze niż oczekiwane efekty samego THC. 

Sugestia ta została potwierdzona badaniem przeprowadzonym przez Wilkinson w celu ustalenia czy istnieje jakakolwiek korzyść ze stosowania ekstraktów marihuany innych niż THC. Standaryzowane ekstrakty z konopi (THC, CBD, CBN) badano podczas stosowania na mysim modelu stwardnienia rozsianego oraz mózgu szczura chorego na padaczkę.

Naukowcy odkryli, że CBN hamował spastyczność stwardnienia rozsianego do porównywalnego poziomu jak samo THC, a także powodował szybsze zwiotczenie mięśni i redukował czas potrzebny do osiągnięcia maksymalnego efektu bardziej niż THC solo. CBD nie spowodowało zahamowania spastyczności. W przypadku padaczki CBN było silniejsze i miało szybsze działanie przeciwdrgawkowe od wyizolowanego THC. W przypadku padaczki CBD także wykazywało działanie antykonwulsyjne. Przede wszystkim, badania te pokazują, że nie wszystkie z właściwości terapeutycznych konopi indyjskich są spowodowane zawartością THC w roślinie.

Dr Ethan Russo potwierdza dodatkowo tę teorię dowodami naukowymi poprzez wykazanie, że terpeny służą jako inhibitory dla odurzających efektów THC oraz zwiększają wskaźnik terapeutyczny THC. Ta synergia fitokannabinoidowo-terpenowa, jak nazywa ją Dr Russo, zwiększa potencjał ekstraktów z konopi leczniczych używanych do leczenia bólu, stanów zapalnych, zakażeń grzybiczych i  bakteryjnych, depresji, lęku, padaczki, uzależnień, a nawet raka.

Czym są flawonoidy?

Flawonoidy są jedną z największych rodzin odżywczych znanych naukowcom i obejmują ponad 6000 już zidentyfikowanych członków. 20 z tych związków zidentyfikowano u konopi. Flawonoidy to grupa organicznych związków chemicznych występujących w roślinach, spełniających funkcję barwników, przeciwutleniaczy i naturalnych insektycydów oraz fungicydów, chroniących przed atakiem ze strony owadów i grzybów.

Niektóre flawonoidy wyekstrahowane z rośliny konopi zostały przetestowane pod kątem efektów farmakologicznych. Wyniki kliniczne są obiecujące, ale konieczne są dalsze badania, aby w pełni zrozumieć jaką rolę odgrywają flawonoidy w ogólnych efektach terapeutycznych podczas leczenia przy użyciu konopi. Szczególnie jeśli współdziałają one z kannabinoidami synergistycznie zwiększają lub zmniejszają ich działanie.

Flawonoidy wykazują m.in. działanie antyoksydacyjne, wpływają korzystnie na naczynia krwionośne, działają ochronnie na układ krążenia, działają detoksykująco na organizm oraz mają pozytywny wpływ na wzrok.

Koło terpenów

Terpeny okazały się być istotnym elementem składowym hormonów roślinnych i cząsteczek, pigmentów, steroli, a nawet kannabinoidów. Przede wszystkim odpowiedzialne są za przyjemne lub też nie aromaty marihuany i efekty fizjologiczne z nimi związane. Pacjenci w Stanach często pytają o zapach przy wyborze gatunku marihuany. Ma to na celu zidentyfikowanie konkretnej odmiany i jej działania. Odmiany sativa często mają lekki, owocowy zapach, natomiast odmiany indica mają silny słodki lub lekko kwaśny zapach.

Badania pokazują, że szczepy odmian mogą się od siebie bardzo różnić. Te o wysokim stężeniu specyficznych terpenów mają zupełnie inny zapach niż inne odmiany. Większość twierdzi, że odmiany pachnące piżmem lub goździkiem dostarczają uspokajający, relaksujący efekt (wysoki poziom “myrcene terpene”). Natomiast “Piney” pomaga promować sprawność umysłową i zachowanie pamięci (wysoki poziom “Pinen terpene”), a aromaty “Lemon” są preferowane do ogólnej podwyżki nastroju i nastawienia (wysoki poziom “limonen terpene”).

W spektralnej analizie przeprowadzonej przez “Green House Seed Co” zostały zidentyfikowane terpeny (wszystkie szczepy), a następnie stworzono “koło smaku”, aby pomóc pacjentom w wyborze konkretnego szczepu. Chociaż głównym zadaniem koła była sprzedaż różnych nasion tej konkretnej firmy to koncepcja i słownictwo tam użyte stało się nieocenionym narzędziem dla pacjentów używających marihuany.

Koło terpennów / Źródło: GreenHouse Seeds Co.

Od tego czasu wiele firm opracowało własne terpenowe koła, głównie z powodu sprzedaży swoich produktów lub usług. Poprzez mapowanie profili terpenów, jesteśmy w stanie przewidzieć, a nawet manipulować efektami oraz wartościami leczniczymi odmian oraz dać hodowcy nieograniczone możliwości dla rozwoju nowych, wysoce pożądanych gatunków konopi poprzez oparcie decyzji na rzeczywistych danych analitycznych.

W kolejnych artykułach o terpenach przybliżymy Wam najbardziej znane terpeny! 

Badanie: http://onlinelibrary.wiley.com