“Konopie w medycynie” – konferencja zorganizowana przez IWNiRZ

Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich Państwowego Instytutu Badawczego w Poznaniu zorganizował Ogólnopolską konferencję naukową „Konopie w medycynie”. W październikowym spotkaniu wzięło udział wielu zaproszonych gości, a profesorowie i lekarze z różnych klinik i instytutów wygłosili prelekcje na temat konopi innych niż włókniste, m.in. w odniesieniu do leczenia chorób nowotworowych oraz upraw narodowych.

Ogólnopolska konferencja naukowa „Konopie w medycynie” odbyła się pod Patronatem Honorowym Pana Henryka Kowalczyka, Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Narodowy „know-how”  w dziedzinie medycznej marihuany

Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 24 marca 2022 roku zezwala instytutom nadzorowanym przez ministra rolnictwa na uprawę konopi innych niż włókniste, z których powstawać ma surowiec farmaceutyczny, a docelowo lek z medycznej marihuany.

Zorganizowana 24 października 2022r. konferencja miała na celu zintegrowanie środowiska naukowego z osobami zajmującymi się agronomią i agrotechniką oraz specjalistami z dziedziny prawa i farmacji, co w efekcie pozwolić ma na jak najlepszą realizację zapisów wspomnianej wyżej ustawy.

Wystąpienia ekspertów i specjalistów z różnych dziedzin

Prelekcje inauguracyjne rozpoczęły się wystąpieniem Prof. dr hab. n. med. Ryszarda Słomskiego z Instytutu Genetyki Człowieka PAN, który opowiedział o opracowaniu ekstraktu kannabinoidowego o zmniejszonej zawartości THC i podwyższonej zawartości CBD dla potrzeb biomedycznych.

Następnie głos zabrała dr n. med. Karolina Wielgus z Kliniki Gastroenterologii Dziecięcej i Chorób Metabolicznych na Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, wygłaszając prelekcję pt. „Nie tylko kannabinoidy – związki bioaktywne w konopiach”. Już na wstępie dr n. med. Karolina Wielgus podkreśliła, że konopie należą do najstarszych roślin uprawnych m.in. do celów medycznych i zajmowały duży areał rolniczy w czasach starożytnych. Wspomniała także o przełomowej pracy z 1964 roku opisującej wyizolowanie THC, co doprowadziło do zintensyfikowania badań nad konopiami.

Opisując poszczególne kannabinoidy, terpeny i flawonoidy dr n. med. Wielgus wskazała ich wyjątkowe właściwości, potencjał terapeutyczny, a także zachodzący pomiędzy nimi efekt otoczenia.

„Za skutecznością kliniczną tych związków przemawia ich odpowiednia biodostępność, miejsce działania oraz powinowactwo do wielu receptorów w układzie endokannabinoidowy i poza nim. -– podkreśliła dr n. med. Wielgus – „Zdecydowanie uzasadnione jest poszukiwanie nowych wskazań do farmakologicznego zastosowania produktów z konopi. Musimy pamiętać o tym że, istnieje efekt współoddziaływania związków obecnych w surowcu konopi i ten efekt na pewno ma wpływ na jego skuteczność, a także bezpieczeństwo terapii.”

W dalszej części konferencji wystąpiła dr n. farm. Magdalena Paczkowska-Walendowska, z Katedry i Zakładu Farmakognazji Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, która przedstawiła wykład o surowcu konopnym jako źródle aktywnych biologicznie związków odnosząc się do osiągnięć i wyzwań, które stoją przed światem farmaceutycznym.

„Zastosowanie kannabinoidów w onkologii pediatrycznej”

Onkologia jest szczególnie trudnym działem medycyny, zwłaszcza jeśli dotyczy jednocześnie pediatrii, a zatem małych pacjentów.

„Stosowanie kannabinoidów w pediatrii jest dużym wyzwaniem dla rodziców, dla pacjentów nastoletnich i oczywiście dla lekarzy.” – wyjaśniła na wstępie swojego wykładu dr hab. n. med. Danuta Januszkiewicz – Lewandowska z Kliniki Onkologii, Hematologii i Transplantologii Pediatrycznej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Jak się okazuje, szczególnie nastolatkowie chętnie sięgają po kannabinoidy by na własną rękę łagodzić ból towarzyszący terapii przeciwnowotworowej.

Próby wykorzystania kannabinoidów przeprowadzono już w odniesieniu do praktycznie wszystkich nowotworów począwszy od raka skóry, a skończywszy na nowotworach trzustki, czy nerek.

Jeśli chodzi o potwierdzenie właściwości przeciwnowotworowych kannabinoidów dr hab. n. med. Danuta Januszkiewicz – Lewandowska szczególną uwagę zwraca na publikację dotyczącą złośliwego nowotworu w ośrodkowym układzie nerwowym u dzieci i dorosłych.

„Stoimy przed wyzwaniem czy tu była mowa o tym że kannabinoidy faktycznie mają działanie przeciwnowotworowe, czy też zastosowanie kannabinoidów w onkologii ma zupełnie inny punkt uchwytu.” – wyjaśnia prelegentka

Chodzi tu o działanie kannabinoidów w zakresie zapobiegania nudnościom i wymiotom, redukcji bólu, czy zmian zapalnych charakterystycznych dla chemioterapii.

W odniesieniu do działania przeciwnowotworowego kannabinoidów istnieje wiele doniesień, ale dotyczą one głównie linii komórkowych i badań na zwierzętach. Jednoznacznych dowodów pochodzących z badań klinicznych jest zdecydowanie mniej. Jeśli chodzi o stosowanie kannabinoidów w onkologii dziecięcej to wciąż leczenie wspomagające, czyli głównie redukcja bólu. Zastosowania kannabinoidów w leczeniu typowo przeciwnowotworowym obecnie lekarze onkolodzy praktycznie nie widzą.

Wiele mówi się na temat hamowania za pomocą CBD i THC wzrostu komórek nowotworowych i zmniejszaniu guzów, czy wydłużania życia zwierząt. Niestety, publikacji naukowych w oparciu o badania kliniczne dotyczących takiego działania u ludzi jest naprawdę niewiele.

Obecnie prowadzonych jest 59 badań dotyczących kannabinoidów w onkologii. Wszystkie z nich nie dotyczą przeciwnowotworowego działania kannabinoidów, lecz stosowania ich w celu uśmierzania bólu, czy przeciw lękom. Zaledwie 6 z nich zakończyło się opracowaniem zastosowania kannabinoidów w programach u ludzi i również dotyczyły tylko wspomagania leczenia skutków ubocznych chemioterapii. 

“Nie mogę się zgodzić jednoznacznie z tym, że kannabinoidy mają jednoznaczny efekt przeciwnowotworowy bo za mało mamy w chwili obecnej danych na to żeby z punktu widzenia lekarza formułowac tego rodzaju myśli.” – podsumowała dr hab. n. med. Danuta Januszkiewicz – Lewandowska

Z kolei dr n. biol. Joanna Bartkowiak – Wieczorek, z Katedry i Zakładu Fizjologii na Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, która jest jednocześnie pacjentką onkologiczną, omówiła kontrowersje wokół zastosowania konopi we wspomaganiu leczenia chorób nowotworowych.

Jedna z głównych kontrowersji dotyczy mechanizmu działania konopi, ponieważ pewne badania naukowe sugerują, że cząsteczka THC może wykazywać działanie zwiększające proliferację komórek nowotworowych, a zatem powodować ich namnażanie. Druga z kontrowersji dotyczy wspomnianych już interakcji kannabinoidów z lekami, a mówiąc dokładnie hamowania przez CBD cytochromu –  enzymu uczestniczącego w metabolizmie większości substancji farmakologicznych.

„Jeżeli kannabidiol będzie hamował działanie cytochromu to znaczy, że ten cytochrom będzie wolniej metabolizował lek, który jest w organizmie, a to znaczy, że ten lek będzie w organizmie dłużej. Jak będzie dłużej to może wykazywać więcej działań niepożądanych.” – wyjaśnia dr n. biol. Joanna Bartkowiak – Wieczorek

Ważne jest zatem, aby możliwości stosowania np. olejku CBD razem z innymi lekami były rozpatrzone przez specjalistę, który przeanalizuje potencjalne działania niepożądane i będzie monitorował przyjmowanie kannabidiolu przez pacjenta. 

Kannabinoidy w neurologii

W neurologii kannabinoidy są głównie znane z zastosowania w padaczce lekoopornej. Obecnie w aktywnym obrocie jest około 30 leków przeciwpadaczkowych. Pomimo tego, około 1/3 pacjentów doświadcza napadów lekoopornych.

„Każda nowa cząsteczka, która pojawia się na rynku farmaceutycznym jest dla nas neurologów, w szczególnie w odniesieniu do pacjentów lekoopornych, wielką nadzieją. Tak też było i jest z kannabinoidami.”  – mówi dr n. med. Łukasz Przysło, z Kliniki Neurologii Rozwojowej i Epileptologii w Instytucie Centrum Zdrowia Matki Polki

W pewnym sensie kannabinoidy spełniają oczekiwania neurologów, ponieważ nie tylko redukują liczbę napadów, ale także poprawiają zdolności poznawcze u dzieci z padaczką lekooporną i pozwalają im na kontakt z otoczeniem. Doskonałym tego przykładem była Charlotte Figi, której rodzice podawali olej o wysokiej zawartości kannabinoidów.

Dawki startowe CBD, wspomniane przez dr n. med. Łukasza Przysło i stosowane u jego pacjentów i w badaniach klinicznych wynoszą 5mg/kg masy ciała na dobę. Zwiększane są do 20 – 25 mg/kg, jednak jednocześnie nasila to działania niepożądane, w tym głównie senność, obniżenie apetytu i biegunka.

Dr n. med. Łukasz Przysło podkreślił, że w przypadku padaczki neurolodzy nie są zwolennikami THC, ponieważ związek ten wykazuje działanie proepileptyczne. Prelegent omówił także działanie leków zawierających kannabinoidowy, w tym Epidiolexu, który doskonale zwalcza spastyczność u pacjentów chorych na stwardnienie rozsiane. Jak wspomniał skuteczność kannabinoidów w neurologii potwierdzona została badaniami na wyselekcjonowanych pacjentach z zespołem Dravet, Lennoxa – Gastauta i ze stwardnieniem guzowatym, u których zauważono 30 – 50% redukcję napadów padaczkowych.

Jeśli szukasz wysokiej jakości naturalnych kosmetyków z konopi oraz zdrowej żywności i soków koniecznie odwiedź stronę BjoCoCo.com

Rola receptorów kannabinoidowych w chorobach zapalnych jelit

Nieswoiste choroby zapalne jelit to przewlekłe, nawracające choroby zapalne o nieznanej etiologii, dotyczące głównie przewodu pokarmowego i ostatecznie prowadzące do destrukcji tkanek jelit.” – mówi na wstępie swojego wykładu dr Szymon Hryhorowicz z Instytutu Genetyki Człowieka PAN.

Wyróżnia się dwa główne podtypy nieswoistych chorób zapalnych jelit – chorobę Leśniowskiego – Crohna oraz wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Obecnie o chorobach zapalnych jelit wiemy bardzo dużo, ale całkowite wyleczenie wciąż nie jest możliwe, a leczenie polega głównie na łagodzeniu objawów i zapobieganiu zaostrzeniom choroby.

Czy receptory kannabinoidowe pełnią rolę regulacyjną w chorobach zapalnych jelit i czy stanowią nowe cele terapii? Zachęcamy do obejrzenia materiału wideo z konferencji

Ogólnopolska konferencja naukowa „Konopie w medycynie” to jedno z ciekawszych spotkań dotyczących medycznej marihuany zorganizowanych w ostatnim czasie

Podczas kilkugodzinnego eventu poruszono wiele istotnych kwestii związanych z marihuaną nie tylko w odniesieniu do wybranych zastosowań medycznych. Dr n. rol. Katarzyna Wielgusz z Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich PIB w trakcie swojej prelekcji przyjrzała się czynnikom agrotechnicznym istotnym w produkcji surowca farmaceutycznego z konopi innych niż włókniste.

Jako ostatni wystąpił dr Paweł Gała, z Katedry Prawa Rolnego i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, który omówił uwarunkowania prawne uprawy konopi innych niż włókniste w Polsce. Konferencję zakończył krótki panel dyskusyjny.

Źródło: youtube.com, iwnirz.pl